Ακόμη και ένα αδύναμο σπέρμα θα μπορούσε να βελτιωθεί με αντιβίωση μερικών ευρώ, αρκεί ο άνδρας να επισκεφτεί τον ουρολόγο του. Ο έλεγχος σπέρματος είναι σημαντικός για την πιθανότητα επίτευξης μιας κύησης και την αποφυγή τυχόν ταλαιπωρίας.
Eίναι αυτό που ο μισός σχεδόν πληθυσμός της γης παράγει και ο υπόλοιπος μισός το χρησιμοποιεί, ωστόσο πολύ λίγα γνωρίζουμε γι’ αυτό. Πολλοί νομίζουν ότι οι μεγάλες αποχές δυναμώνουν το σπέρμα και κάποιοι αδίκως υπερηφανεύονται για το μεγάλο όγκο. Λίγοι όμως γνωρίζουν ότι ένα αδύναμο σπέρμα σχεδόν πάντα μπορεί να βελτιωθεί, κάποιες φορές ακόμη και με αντιβίωση μερικών ευρώ, χωρίς να χρειαστεί να μπει το ζευγάρι αμέσως σε διαδικασία εξωσωματικής.
Ακόμη όμως κι όταν αυτή φαίνεται να είναι η ουσιαστική λύση, η βελτίωση του σπέρματος θα αυξήσει την πιθανότητα επίτευξης μιας κύησης. Πολύ συχνά, για ένα σπέρμα με λίγα σπερματοζωάρια, χαμηλή κινητικότητα, κακή μορφολογία ευθύνεται μια φλεγμονή.
Αυτή μπορεί να οφείλεται σε μόλυνση από ένα μικρόβιο. Αν και είναι συνηθισμένο για μια γυναίκα να πάθει μια κολπίτιδα, ένας άνδρας σπανίως έχει συμπτώματα από αυτό που αντίστοιχα θα αποκαλούσαμε προστατίτιδα. Ακόμη και αν η γυναίκα δεν το αντιληφθεί, ο γυναικολόγος θα το ανακαλύψει κατά τον τακτικό ετήσιο έλεγχο, ένας άνδρας όμως δε συνηθίζει να επισκέπτεται τον ουρολόγο.
Ο γυναικολόγος εξετάζει και συμβουλεύει τη γυναίκα, όμως αρμόδιος για να διαγνώσει και να θεραπεύσει ένα πρόβλημα στον άνδρα είναι ο ουρολόγος. Εκτός από το ιστορικό και μια αρχική κλινική εξέταση, μπορεί να συστήσει έναν υπέρηχο, μια μέτρηση ορμονών και μια ανάλυση σπέρματος. Υπάρχουν πολλά εργαστήρια που κάνουν αναλύσεις σπέρματος, όμως για αξιόπιστα αποτελέσματα πρέπει κανείς να απευθυνθεί σε εξειδικευμένο εργαστήριο Σπερματολογίας ή σε ένα κέντρο εξωσωματικής, όπου ειδικευμένοι βιολόγοι θα κάνουν την ανάλυση. Ακόμη και όταν δεν παρατηρηθούν σπερματοζωάρια ή η ποιότητα του σπέρματος κριθεί πολύ κακή, θα πρέπει να διερευνηθούν τα αίτια και να επαληθευτεί το αποτέλεσμα. Μια λανθασμένη ανάλυση θα οδηγήσει σε λάθος διάγνωση και θεραπεία. Επειδή το σπέρμα αποτελείται κυρίως από τις εκκρίσεις των όρχεων, των επιδιδυμίδων, των σπερματοδόχων κύστεων και του προστάτη, διαβάζοντας μια ανάλυση σπέρματος ο ουρολόγος μπορεί να καταλάβει αν κάποιο από τα όργανα αυτά δε λειτουργεί σωστά. Όταν ο γιατρός διαγνώσει την αιτία, θα προτείνει την κατάλληλη θεραπεία. Όταν δεν παρατηρούνται σπερματοζωάρια, δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν. Ακόμη όμως και όταν δεν παράγονται, μπορεί να υπάρξει θεραπεία. Όταν ο ειδικός εξαντλήσει κάθε δυνατότητα θεραπείας και πάραυτα δεν παρατηρηθούν έστω λίγα κινούμενα σπερματοζωάρια στο σπέρμα, για να χρησιμοποιηθούν σε μια προσπάθεια εξωσωματικής, θα αναζητήσει σπερματοζωάρια απευθείας στους όρχεις με βιοψία. Ωστόσο, υπάρχουν και περιπτώσεις που δεν μπορούν να διορθωθούν όπως, π.χ., μια γενετική ανωμαλία που εμποδίζει την παραγωγή των σπερματοζωαρίων, ή η καταστροφή των κυττάρων που παράγουν τα σπερματοζωάρια μετά από σειρά χημειοθεραπειών. Όταν ο σύζυγος δεν μπορεί να δώσει δικά του σπερματοζωάρια, ο ιατρός συμβουλεύει το ζευγάρι για τη δυνατότητα να αποκτήσει δικό του παιδί μέσω της δωρεάς σπέρματος. Μέσω αυτής χρησιμοποιείται το γενετικό υλικό ενός δότη, ώστε να δημιουργηθεί ένα έμβρυο με τα ωάρια της συζύγου για να φέρουν στον κόσμο αυτό που τόσο επιθυμούν: ένα δικό τους παιδί.
